Wouter Vermeulen is op de Europese headquarters van The Coca-Cola Company in Anderlecht verantwoordelijk voor het duurzaamheidsbeleid en public affairs, soms wel oneerbiedig ‘lobbying’ genoemd. “Wat weinig mensen weten is dat Coca-Cola een franchise-systeem is. Kort samengevat wil dit zeggen dat The Coca-Cola Company de eigenaar is van de merken en de consumentenmarketing doet, de productinnovatie, en het drankenconcentraat verkoopt aan bottelaars. Die bottelaars zijn aparte bedrijven. In België is dit Coca-Cola Europacific Partners Belgium met vestigingen in Gent, Antwerpen en Chaudfontaine. Zij bottelen en verkopen de producten o.a. aan supermarkten, horecazaken en andere klanten. Wij vanuit The Coca-Cola Company creëren de vraag via reclame en acties om ons merk te promoten. Dit gemengde model laat ons toe om globaal te opereren.”

Wouter Vermeulen: Wij zitten in meer dan 200 markten waarbij de bottelarijen zich telkens dicht bij de consumenten bevinden. Maar dat betekent ook dat zoiets als sustainability een gedeelde verantwoordelijkheid is. De ecologische voetafdruk zit in belangrijke mate bij de productie en de supply chain, dus bij de bottelarijen. Als The Coca-Cola Company zich engageert op het vlak van duurzaamheid moeten wij de bottelaars mee hebben. Mijn taak is dus in belangrijke mate de onderlinge coördinatie en ervoor te zorgen dat wij op dezelfde lijn zitten. Maar vaak lopen de bottelaars zelfs vóór. Voor de buitenwereld is dat allemaal ‘Coca-Cola’, maar in de praktijk is het dus een complexer verhaal. Als wij globale doelstellingen vooropstellen, gelden die voor het hele ‘systeem’, ook voor de bottelaars.”

Wat ziet u als de grootste uitdagingen voor een wereldbedrijf als Coca-Cola?

Wouter Vermeulen: Werken aan een circulaire economie voor drankenverpakkingen is een topprioriteit. Onze doelstelling is om tegen 2030 voor elke fles of blikje die we verkopen, er eentje in te zamelen om er een nieuwe fles of blikje van te maken. Maar zoals ik zonet heb uitgelegd is het de bottelaar die de dranken concreet op de markt brengt. Dus hoe trekken wij de bottelaar mee in het verhaal zodat hij meedoet om die doelstelling te bereiken? We doen dat via co-creatie, waarbij elk op zijn sterktes speelt. Voor ons als Company is dat de globale aanwezigheid met ons merk en onze consumentenmarketing. Voor de bottelaars is dat de kennis van de lokale context en de logistiek. Onze uitdaging zijn de volumes, de hoegrootheid van de volumes die we omzetten. In de VS bv. is onze truck fleet groter dan die van US Post.

Welke andere grote uitdagingen ziet u voor The Coca-Cola Company naast de verpakkingen?

Wouter Vermeulen: ‘Klimaat’ is uiteraard dé uitdaging van onze tijd en is verbonden aan andere uitdagingen zoals natuurbehoud en waterbeleid. De klimaatverandering en het klimaatbeleid hebben een grote impact op ons bedrijf. Bijvoorbeeld de verstoring van de aanvoerlijnen, de problemen van sourcing van ingrediënten. Net zoals andere bedrijven, hebben we een ambitie om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, en hier in Europa willen we dat bereiken tegen 2040 samen met onze bottelaars. Maar dat is wel een gigantische uitdaging. Ik denk dat vele politici en burgers nog altijd onderschatten wat die uitdaging inhoudt, zowel voor het klimaat als voor de bedrijven.

Omdat 30% van onze CO2-uitstoot komt van onze verpakkingen is werken aan een circulaire economie voor drankverpakkingen zo essentieel: inzamelen, hergebruiken, recycleren. Maar ook nadenken over hoe we minder verpakkingen kunnen inzetten. Ingrediënten (zoals suiker) en de koeltoestellen die we plaatsen hebben eveneens een belangrijke klimaatimpact. We hebben het beleid nodig om die doelstellingen te kunnen realiseren. Maar die overheden moeten dan wel meer onze partner zijn. Veel te lang waren ze onze tegenpartijen.

The Coca-Cola Company heeft een wereldwijd vrijwillig commitment om tegen 2030 – dat is dus ‘morgen ‘ – 50% gerecycleerd materiaal in onze verpakkingen te gebruiken. Wij creëren daarmee de vraag. Máár… waar is het aanbod? Waar is het inzamelingscircuit, waar is de recyclagecapaciteit? Waar zijn de investeringen die daar voor nodig zijn? Het ontbreekt vele politici én ambtenaren aan kennis van het terrein, van hoe zoiets werkt in de praktijk. Zij gooien in splendid isolation iets op papier waarvan wij dan zeggen ‘Maar jongens toch, hoe is het mogelijk, zo werkt dat niet!’.

Kan u daar een voorbeeld van geven?

Wouter Vermeulen: Talrijke voorbeelden. Neem nu het verplicht gebruik van hervulbare bekers op muziekfestivals in Vlaanderen. Voorlopig enkel voor bier. Ik heb met mijn team een bezoek gebracht aan Rock Werchter. De ingezamelde bekers worden gereinigd… in Antwerpen – wat is de ecologische voetafdruk van dit transport? – maar de cyclus van een vierdagenfestival is te kort om die gereinigde bekers allemaal opnieuw op het festival te brengen. Voor de 90.000 festivalgangers per dag gedurende die vier dagen werden daarom liefst 5 miljoen bekers besteld. Om er zeker van te zijn dat er altijd voldoende bekers zouden zijn. Als het de ambitie van de wetgever was om het materiaalverbruik naar beneden te krijgen, dan is dit systeem alvast niet de goede oplossing, wel integendeel.

Dat is vaak het probleem met ‘duurzaamheid’: wat is de beste oplossing? Welnu, er is vaak géén beste oplossing. Want: ‘het hangt er van af’. Er moet steeds naar een doordachte, genuanceerde oplossing worden gezocht. Werk je met schone energie, of draait het systeem nog op energie uit een steenkolencentrale? Werkt het inzamelsysteem aan 80 tot 90%? Of aan 30%? Zijn de transportafstanden kort, of gaat het om lange trajecten? In het ene geval zal de ene oplossing gepast zijn, en in het ander geval een andere. Wat wij dan proberen te doen is de real life experience aan de beleidsmakers te tonen: wat is operationeel werkbaar, en wat werkt niet?

Verpakkingen en klimaat zijn twee prioritaire aandachtspunten voor The Coca-Cola Company, maar zijn er nog andere?

Wouter Vermeulen: Water! Een Coca-Cola zonder suiker, dat kunnen wij: Coke Zero. Maar een Coca-Cola zonder water? En alles is met elkaar verbonden. Klimaatverandering heeft een effect op de beschikbaarheid van water, bijvoorbeeld door de toegenomen droogte in bepaalde streken in de wereld. Als bedrijf beoordelen wij onze fabrieken op het vlak van risicogevoeligheid voor droogte. En wij doen dat voor al onze fabrieken wereldwijd. Antwerpen en Gent zijn zo’n droogtegevoelige locaties. Duurzaam waterbeheer betekent voor Coca‑Cola drie dingen. We zorgen ervoor dat er in onze hele productieketen geen water verspild wordt. We beschermen waterbronnen om ze veilig te stellen voor de toekomst. En we geven méér water terug aan de natuur dan we gebruiken in onze dranken.

We zoeken hiervoor dan partners. Hier in België gebeurt dit met Natuurpunt, met de bedoeling om aan natuurherstel te doen. Hoe bijvoorbeeld? Door maatregelen te nemen om het water zo lang mogelijk bij te houden en niet snel-snel naar de zee te laten afvloeien zoals vroeger. Dus wij creëren geen water, maar zorgen ervoor dat er waterbehoud is in veengebieden, we ‘hernatten’, we laten het water meanderen in rivieren … zodanig dat het water zo traag mogelijk afstroomt. Dan krijgt de natuur voldoende water en het water krijgt ook de tijd om door te sijpelen in de grond om zo de grondwaterlagen te helpen herstellen. Zo werken wij ook samen met WWF aan een groot natuurherstelproject van de Donau.

Inclusiviteit is ook een belangrijke waarde voor The Coca-Cola Company?

Wouter Vermeulen: Wij hebben een lange geschiedenis van inclusie én duurzaamheid. Die twee zijn trouwens met elkaar verbonden, want de transitie naar een net zero digitale economie gaat heel wat mensen uitsluiten, mensen die niet mee kunnen. Die transitie kan echter niet lukken wanneer we de samenleving niet mee hebben. En wij willen relevant blijven, bijvoorbeeld door die inclusie te bevorderen. Hoe werken we aan inclusie? Door bv. horecaondernemers te ondersteunen bij het zoeken naar werkkrachten en bij het zoeken naar duurzame horeca; er is onze youth empowerment, vooral bij onze bottelaars, waarmee we jongeren willen opleiden voor de groene en digitale jobs van de toekomst.

En we brengen een boodschap van hoop. Dat verrast u misschien, maar hoop brengen is in deze tijden zeer belangrijk én nodig. Recent onderzoek wees uit dat 40% van Generation Z geen kinderen wil omdat onze planeet ‘gedoemd is door de klimaatverandering’. Ik vond dat een confronterende vaststelling. Dat wijst op een mentale malaise. Met Coca-Cola willen wij hoop brengen. De klimaatverandering hoeft niet altijd negatief geframed te worden. In de wereld blijft er naast de ellende ook nog zoveel positiefs. Ook: dankzij innovatie kunnen we vele problemen oplossen. Het terugbrengen van hoop en optimisme is één van mijn grote passies. Dat proberen we ook in onze marketing te laten doorsijpelen.

“Mijn opleiding toegepaste economie aan de KU Leuven betekende een ommekeer in mijn denken. En niet toevallig heeft de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen ook de strafste studentenvereniging.”