Bezoek Alden Biesen

Lezing over het ontstaan van onze cultuur en taal

De schitterende landcommanderij Alden Biesen in Rijkhoven, Bilzen, was de prachtige locatie voor een verhelderende lezing georganiseerd van Ekonomika Alumni en voorzitster Greet Beenaerts. Niet minder dan 53 geïnteresseerden kwamen op 23 oktober 2024 luisteren naar Danny De Cock die het had het over :”De oorsprong van onze cultuur en taal”.

Zijn toespraak begon hij met een spervuur van vragen. De wieg van de mensheid stond in Afrika, toch? Waarom en hoezo in Afrika? Hoe komt het dan dat wij wit of blank zijn? Wie waren onze voorouders en waar kwamen ze vandaan? Waren ze Neanderthaler of Homo Sapiens? Hoe evolueerde hun cultuur van eenvoudige werktuigen en gebruiksvoorwerpen naar creatieve kunstobjecten? Waarom en wanneer zijn ze dan naar hier in Europa gekomen? Welke taal spraken ze? Waren onze voorouders misschien Kelten? Hoe komt het dan dat wij vandaag een Germaanse taal spreken? Wat is de oorsprong van de taalgrens en waarom spreken we Nederlands in Vlaanderen en Frans in Wallonië?

Opmerkelijk is dat onze vroegste voorouders Kelten (oerfamilie Yamna) via migratie uit de Kaukasus naar West-Europa kwamen en dat alle vroegere bewoners van onze streken geen nakomelingen hadden. Het was verheugend om te ontdekken dat het oudste bekende Middelnederlandse geschrift uit Limburg komt (Hendrik van Veldeke).

De inspiratie voor zijn toespraak haalde Danny De Cock uit zijn opus magnum over de Belgische cultuurgeschiedenis: “Van Oerknal over Icarus tot Panamarenko” van Danny De Cock kwam tot stand na drie jaar full time en intens opzoekwerk in boeken, in de KHI-cursussen, op internet, in musea en informatiecentra en tijdens talrijke excursies dwars door België en soms daarbuiten. Dit boek vormt de basis van zijn lezingen voor vrienden en bevriende kringen.

De Landcommanderij

Na een heerlijke lunch in de Pachterschuur volgde een rondleiding op de kasteelsite van Alden Biesen. Deze landcommanderij maakte deel uit van het beheer van de bezittingen van de ‘Duitse Orde’, die werd opgericht in de nadagen van de Derde Kruistocht. Deze ridderorde bestond niet alleen uit ridders, maar ook uit monniken. Hun motto – de Duitse Orde bestaat overigens nog steeds – is ‘Kämpfen und Pflegen’. De orde heeft onder andere nog hospitalen in Duitsland.

De landcommanderij in Alden Biesen (Maastricht heette Nieuw Biesen doordat het bestuur tijdelijk hier naartoe werd verplaatst), was één van de 22 balijen (ordensprovincies) van de Duitse Orde. Zelf had deze balije twaalf onderhorige commanderijen, waaronder die van Gruitrode.

Het kasteel in de landcommanderij, een prachtige waterburcht, werd voltooid in 1566. In de loop der tijd werden hier tal van bouwwerken en toevoegingen gerealiseerd, zoals voorburchten met een tiendenschuur, een barokke kerk, een gasthuis met hospitaal, een bibliotheek, een galerij en een poorttoren. Later werden er ook een Franse tuin en een Engelse landschapstuin aangelegd, die de site nog meer charme gaven.

De Vlaamse Overheid is sinds 1971 eigenaar van deze site. Na uitgebreide renovatiewerken is het omgevormd tot een cultureel centrum dat zeker een bezoek waard is.

Paul Leen