Na het grote succes van de stadswandeling door het economische centrum van Brussel organiseerde Ekonomika Brussel haar tweede wandeling begin oktober in Sint-Jans-Molenbeek. Ja Molenbeek … Molenbeek dat sinds de aanslagen in Parijs en Brussel bijzonder ongenuanceerd wordt getypeerd als ‘een vrijplaats voor extremisten en gangsters’, vuil, gevaarlijk en ga zo maar door ... Onder leiding van een gepassioneerde gids van Brukselbinnenstebuiten kregen we een meer genuanceerd beeld van deze gemeente in volle ontwikkeling. Tijdens de industriële periode eind 19e eeuw kende Molenbeek een welvarende periode rond het kanaal Antwerpen-Brussel-Charleroi (Le Petit Manchester). Immigranten uit Vlaanderen, Wallonië, Italië, Spanje … kwamen hier werk en geluk zoeken. Vanaf de tweede helft 20e eeuw wanneer de industrie en haar arbeiders de Kanaalzone verlieten, kende Molenbeek een moeilijke periode. Molenbeek trekt nieuwe immigranten aan in een te grote concentratie, vooral Marokkanen. Veel werk is er niet in een zone waar kantoren de industrie vervangt. Werkloosheid, armoede zijn de hoekstenen van een verslechterend sociaal weefsel. No go zone, onveiligheid, drugs, enz.

Molenbeek had duidelijk een imagoprobleem. Om deze reden werd de laatste jaren heel wat geïnvesteerd in Stadsvernieuwingscontracten door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, voornamelijk in de publieke ruimte, maatschappelijke en verenigingsinitiatieven. MolenGeek, het platform dat de nieuwe technologieën toegankelijk wil maken voor iedereen is een bewijs van de nieuwe wind die in Molenbeek waait. Het is een initiatief dat breed ondersteund wordt in binnen- en buitenland. Ook belangrijke infrastructuurwerken werden gerealiseerd zoals de aanleg van de metro. Deze metrowerken hebben wel voor een ravage gezorgd in bepaalde wijken die van elkaar gescheiden werden en nog altijd een litteken zijn in het Molenbeekse landschap. Naast de metro zijn er recent 3 nieuwe voetgangers- en fietsbruggen gerealiseerd die Molenbeek meer toegankelijk maakt met zijn overbuur Brussel-Stad. Citydev (Gewestelijke OntwikkelingsMaatschappij) met haar vestiging in Molenbeek investeert ook nadrukkelijk in de economische expansie door oude loodsen te renoveren voor vooral de maakindustrie. Via haar poot stadsvernieuwing investeert ze fors in betaalbare woningen. De laatste jaren zijn er naast Marokkanen ook heel wat immigranten uit Oost-Europa en uit de ex-Sovjet-landen terechtgekomen in Molenbeek. Deze mix is goed te zien rond de Gentsesteenweg, het commerciële hart van Molenbeek. Mensen niet alleen uit Brussel of België maar ook uit buurlanden komen hier shoppen. Anderzijds is het recent fenomeen van gentrificatie niet te ontkennen. De opwaardering van stadsdelen trekt nieuwe, meer kapitaalkrachtige bewoners aan, maar dat verdrijft tegelijkertijd inwoners uit de lagere klassen. Hippe jongeren zijn daardoor op zoek naar nog relatief goedkope woningen in Molenbeek, maar dat leidt tevens tot de verhuis van de vroegere bewoners naar de Rand. Molenbeek is een gemeente in volle ontwikkeling en op zoek naar een nieuwe toekomst. Een wandeling met Brukselbinnenstebuiten is een aanrader.

Michel De Bièvre