Textiel is geen confectie

In de media maar ook in de volksmond worden ‘textiel’ en ‘confectie’ kriskras door elkaar gebruikt, alsof dat hetzelfde is. Maar dat klopt niet, zegt Fa Quix. “Confectie is afgewerkte kleding. Het productieproces is het aan elkaar stikken van stofjes tot een kledingstuk, bv. een jeansbroek. Het gaat met andere woorden om handenarbeid. Er bestaat nergens een robot of een geautomatiseerd proces om die handenarbeid te vervangen. Textiel gaat om heel andere activiteiten. Kleding is daar maar een klein onderdeeltje van. In België is textiel een geheel van industriële activiteiten met vele schakels. Het begint bij de garenproductie op basis van vezels zoals katoen of polyester. Want ‘draad’ is het begin van elk textielproduct. Daarna wordt die draad omgezet om er bv. tapijten, meubelstoffen, matrastijk, gordijnen ... van te maken. Al deze opgesomde producten vallen onder de noemer ‘interieurtextiel’, omdat ze elk ergens in de woning een plaats krijgen. Vlaanderen is in Europa één van de belangrijkste producenten van dit interieurtextiel. En dan moet dat textiel ook nog eens geverfd en ‘veredeld’ worden (bv. waterafstotend). Kortom: de textielindustrie behelst een heuse industriële ketting.

Een tweede grote pijler van onze textielindustrie, naast het interieurtextiel, is het technisch textiel. Dat is evenwel het minst bekend. “Technisch textiel zijn textielproducten die een oplossing bieden voor een aantal uitdagingen in onze samenleving zoals bescherming, veiligheid, leefmilieu … Enkele voorbeelden zijn bv. brandweerpakken, beschermkledij voor dokters en verpleegkundigen, werkkledij voor werknemers in fabrieken… Maar ook in de wagen vinden we veel technisch textiel, bv. airbags, autogordels en autozetelstoffen. Geotextiel valt eveneens onder deze noemer: technisch textiel om wegen en dijken te versterken, agrotextiel in serres, of als onkruidwerend doek dat meestal ook biologisch afbreekbaar is, of in de sport: aerodynamische wielerpakken, of tennissnaren, en kunstgrasvelden voor voetbal en hockey, want dat is ook ‘technisch textiel’… In feite zijn de toepassingen oneindig”, zegt Fa Quix die stelde dat het technisch textiel nu al het belangrijkste segment van de Belgische textielindustrie is en zowat de helft van de toegevoegde waarde van de sector voorstelt. “Dat moet ons gerust stellen voor de toekomst, want technisch textiel is kennisintensief textiel. En laat ‘kennis’ nu onze belangrijkste grondstof zijn. Met innovatie en productontwikkeling kunnen we steeds nieuwe toepassingen in technisch textiel vinden. We hebben hier nog lang het einde niet van gezien. Ik hoop dat mijn eerste stelling nu duidelijk is: textiel is géén confectie.”

Textiel is steeds meer een kennisintensieve industrie Tweede stelling: Waarom de modesector slechts een beperkte industriële impact heeft in tegenstelling tot ‘textiel’. Fa Quix: “Omdat, zoals daarnet gezegd, ‘confectie’ nog steeds hoofdzakelijk op handenarbeid gebaseerd is – in elkaar stikken van een kledingstuk. Daardoor is de loonkost dé determinerende factor voor de lokalisatie van de productie. Een stikster hier, of in Tunesië of in Bangladesh… ze werken allen even goed en even snel … maar hun loonkost is substantieel verschillend. Vandaar dat reeds in de jaren 70 de verschuiving van de confectie-activiteit van hier naar lagelonenlanden begonnen is, en nu al een tijdje eigenlijk is afgerond. Er zijn geen grote confectie-ateliers meer in België, wel nog een aantal gespecialiseerde kmo’s, maar industrieel is dit zeer beperkt. En de grote kledingbedrijven zoals lingerie Vandevelde (Prima Donna, Marie Jo …) dan? Wel, dat zijn zogenaamde ‘kop-staart’-bedrijven geworden. De ‘kop’ dat is de creatie, design, en ook de ontwikkeling van prototypes, de ‘staart’ dat is de kwaliteitscontrole, verpakking , distributie en verkoop, … Dat gebeurt nog allemaal in België. Maar ‘het corpus’ van de confectie, namelijk het in elkaar stikken van de lingerie in dit geval, gebeurt onvermijdelijk in lagelonenlanden. Het is die combinatie die ervoor zorgt dat Vandevelde nog steeds succesvol kan zijn.