Tijd voor de regeneratieve economie?
Ter gelegenheid van zijn 125ste verjaardag lanceerde het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) dit jaar een unieke reeks VVIP-Talks. Een internationaal gerenommeerde spreker gaat in dialoog met Belgische topmanagers over visionaire thema’s die in de niet zo verre toekomst een belangrijke impact zullen hebben op de bedrijfswereld. Het woord is aan Guibert del Marmol, voorvechter van wat hij ‘de regeneratieve economie’ noemt.
LOKAAL, COLLABORATIEF, FUNCTIONEEL EN CIRCULAIR
Al vijftien jaar reist Guibert del Marmol de wereld rond om bedrijfsleiders te inspireren bij het uitwerken van een strategie voor duurzame ontwikkeling gebaseerd op gedeelde waarden. Het ‘installeren van de regeneratieve economie’, een model dat meer waarde genereert dan het verbruikt, is het einddoel. De waarde wordt gecreëerd aan de hand van vier grote pijlers die we ook in de natuur terugvinden. De regeneratieve economie is:
1.lokaal: een ‘gereshorede’ economie voor essentiële zaken, met voedsel- en energieproductie op kop (‘de nabij-economie’); 2.collaboratief: een deeleconomie waarin peer-to-peer- en deelsystemen kunnen worden uitgerold; 3.functioneel: geen eigendomseconomie maar een gebruikseconomie, die de nadruk legt op het gebruik en niet op de aankoop van een goed; 4.circulair: een circulaire economie waarin bijna alles recycleerbaar is en waar afval van product A grondstof of energie voor product B kan zijn.
GEDEELDE WELVAART VOOR ALLE STAKEHOLDERS Guibert del Marmol wil de klok niet terugdraaien, maar pleit voor een verantwoorde, duurzame groei. “Niemand wil terug naar het stenen tijdperk, maar het blindelings nastreven van een groeieconomie is een misstap. Dat gaat in tegen de natuurwetten: bomen groeien niet tot in de hemel en alles in het universum gebeurt in cycli. Ik geloof niet in groei als dogma, maar ik geloof wel dat de mens zich continu kan ontwikkelen, dat we van elke situatie individueel en collectief kunnen leren en dat de tijdsgeest kan evolueren zodat de echte rijkdom van een land elke dag meer naar waarde wordt geschat. ”Rijkdom gaat niet om materiële goederen of de grootte van het bbp. Om wat dan wel? “Zoveel mogelijk mensen toegang geven tot een waardig leven.”
OP HET GOEDE SPOOR Er beweegt van alles, en dat is positief. Maar het kantelpunt hebben we nog niet bereikt. Misschien brengt de coronacrisis de omwenteling in een versnelling. Dat hoopt alvast Guibert del Marmol. “In de komende maanden zullen bedrijven en gezinnen eerst en vooral hun wonden likken. Maar laat ons niet vergeten dat de gezondheidscrisis vooral het gevolg is van de druk die onze samenleving uitoefent op de natuur. Ondanks alles blijf ik positief, één vallende boom maakt immers meer lawaai dan een groeiend bos. Je leest het niet in de kranten, maar ik zie op alle continenten initiatieven en bewegingen van ondernemers opduiken die de goede richting uitgaan.”
De praktische en technologische oplossingen om naar een regeneratieve economie te transformeren zijn voorhanden. De sleutel volgens Guibert del Marmol ligt in “de sprong in bewustzijn van een actieve minderheid die de nieuwe spelregels belichaamt. Meer ‘verlichte’ ondernemers die beseffen hoe alles onderling verbonden is en die inzien dat bedrijven erop vooruit gaan als iedereen het beter heeft. Het zijn geïnspireerde mensen die een visie voor zichzelf en voor het collectief creëren. De dag dat ze het aandurven om hun humanistische waarden toe te passen in hun dagelijks leven, transformeren ze van louter geïnspireerd naar inspirerend”.
ONDERNEMINGEN ZIJN ‘SOLUTION PROVIDERS’
Als compagnon de route van alle bedrijven beklemtoont het Verbond van Belgische Ondernemingen - VBO - dat ondernemingen ‘solution providers’ zijn voor de huidige en toekomstige uitdagingen. Ons land kan vertrouwen op hun innovatiekracht, flexibiliteit en visie. “Maar ondernemingen kunnen al die uitdagingen niet alleen aan. Samenwerken met experten van het hoogste niveau uit de private, publieke en academische wereld is de boodschap”, aldus Pieter Timmermans, CEO van het VBO. Daarom houdt het VBO zijn antennes actief en open. “Het is van belang dat experten en beslissers elkaar op een stimulerende en vooruitstrevende manier inspireren om samen constructief te zoeken naar oplossingen die de komende decennia de organisatie en het aanzien van onze maatschappij zullen bepalen.”
VBO STIMULEERT DUURZAAM ONDERNEMEN
Om de twee jaar reikt het VBO de Belgian Business Awards for the Environment (BBAE) uit. Die awards belonen kleine en grote ondernemingen voor hun engagement in duurzame ontwikkeling. Voor de editie 2020 nomineerden we tien ondernemingen die elk bijgedragen hebben in de transitie naar een circulaire economie. De L’Oréal-fabriek in Libramont werd door de onafhankelijk jury uitgeroepen tot winnaar.
Het groeiende succes van de BBAE toont dat het duurzaamheidstreven almaar richtinggevender wordt in de business strategie. “De transitie van een lineaire naar een circulaire economie is onomkeerbaar ingezet”, aldus Vanessa Biebel. Zij is de executive manager van het nieuwe VBO-competentie centrum ‘Sustainability & Circulaire economie’. “Terwijl de Europese Commissie aan de slag gaat om haar Green Deal – de routekaart voor de transitie naar een klimaatneutrale maatschappij tegen 2050 – te realiseren, ontplooien nu al kleine, middelgrote en grote ondernemingen tal van initiatieven met hetzelfde doel. Het is onze opdracht om hen maximaal te inspireren en te ondersteunen door bij het beleid te ijveren voor een duurzaam ondernemingsklimaat.”
Lees het volledige verhaal van Guibert del Marmol en van andere VVIP-Talks in het VBO-magazine REFLECT van december 2020. www.vbo.be> publicaties
