Zij moesten hun paspoort inleveren bij hun ‘sponsor’-werkgever, en konden dus niet meer zomaar opnieuw vrij het land verlaten. Zij waren volledig afhankelijk van hun werkgever.”

Lorin Parys van de Pro League bevestigde dit allemaal en vindt het terecht dat we daar met de Rode Duivels een statement over maken. Maar hij wees er tegelijk fijntjes op dat we als land soms ook wat opportunistisch zijn. Vandaag is Qatar één van onze grootste gasleveranciers, en met de oorlog in Oekraïne in het achterhoofd zal men officieel toch niet te hard tegen Qatar roepen. Parys wees er ook op dat net door de internationale aandacht voor de wantoestanden de arbeidsomstandigheden in Qatar verbeterd zijn.

Lieve Verboven (ILO) bevestigde dit. En het ILO heeft daar een rol in gespeeld. “Er zijn klachten bij ons binnengekomen. En die werden door onafhankelijke experts onderzocht. Als gevolg hiervan wilde Qatar investeren in betere arbeidsomstandigheden. Zo werd het Qatar-systeem van dwangarbeid afgeschaft, werd een minimumloon ingevoerd en werd de veiligheid en gezondheid op de werkvloer serieus aangepakt. En dat in een recordtijd van amper enkele jaren. Dat is snel wanneer u weet dat in ons land wijzigingen aan het arbeidsrecht soms jaren kunnen aanslepen. Maar wetgeving is één zaak, handhaving een andere.” En daar werd door de moderator toch een vraagteken bij geplaatst: wordt dit allemaal wel goed gecontroleerd en effectief toegepast?

Lieve Verboven en sporteconoom Wim Lagae waren eerder optimistisch, en waren van mening dat Qatar er baat bij heeft om dit te doen, al wilden ze ook niet naïef zijn. Verboven: “Wat zal er gebeuren eens de spotlights van het WK gedoofd zullen zijn?. Maar anderzijds heeft Qatar zich ingeschreven in een perspectief richting 2030. En het besef is gegroeid dat betere arbeidsvoorwaarden ook betere werkprestaties en -kwaliteit betekenen.” Lagae: “Qatar gebruikt sport al lang als speerpunt in zijn internationaal beleid, als een soort van soft power. Dat is al een tijdje aan de gang, herinner u het WK Wielrennen in Doha (2016), en dat zal ook in de toekomst nog zo zijn.”

Dat bracht Ruben Van Gucht tot de vraag of ook alle andere landen in de wereldvoetbalbond Fifa dit probleem van mensenrechten zien zoals wij? Lorin Parys: “Binnen de Fifa, die meer dan 200 voetbalverenigingen uit alle continenten telt, is de ethiek erg verschillend. Wij bekijken dit altijd door onze westerse bril, en dat is logisch, maar sommigen zien een ‘enveloppe onder de tafel’ nog steeds als een ‘normaal gebruik’, omdat dit schering en inslag is in hun land. Wij vinden dat afgrijselijk, maar voor sommigen is corruptie zeer aanvaardbaar. Vandaar dat er bij ons terecht vraagtekens werden geplaatst over hoe het WK aan Qatar is toegewezen. Maar men probeert daar in de Fifa gelukkig toch tegenin te gaan.”

Hoeveel kost dit WK Voetbal nu aan Qatar, vroeg Van Gucht? Wim Lagae: “Zowat 200 miljard euro voor de infrastructuur. Dat is voor ons veel geld, maar niet voor de olie- en gasstaat Qatar. De inkomsten uit hun energiebronnen, zeker in deze tijden van hoge energieprijzen, leveren hen veel geld op. Zij rekenen ook niet in termen van ‘return on investment’ in economische zin, maar in ‘return on impact’. Zij willen hun impact in het Midden-Oosten en vooral in de wereld verhogen. Het zal niet meer zo gemakkelijk zijn om het land voor 4 jaar te isoleren in de regio zoals in het recente verleden gebeurd is.” Al kan ook het tegenovergestelde worden gesteld: aan dit WK zal altijd ‘bloed blijven kleven’, en dat zal ook in de toekomst het imago van het land blijven besmeuren, zeker bij een deel van de publieke opinie in het Westen.

En wat brengt het WK op voor de internationale voetbalbond Fifa zelf? Wim Lagae: “Zes miljard euro, ongeveer. Het prijzengeld voor de deelnemende landen bedraagt 440 miljoen euro. Het WK Voetbal is samen met de Olympische Spelen het meest lucratieve sportevenement in de wereld. En ook de Fifa wordt er niet armer van: het zal zo’n zes miljard aan inkomsten genereren, voornamelijk uit mediarechten.”

“Geld wordt dus steeds belangrijker in de voetbalwereld, zeker in het mannenvoetbal, maar geldt dat ook voor het vrouwenvoetbal?” vroeg Ruben aan Tessa Wullaert? “Geld wint inderdaad aan belang, ook in het vrouwenvoetbal. En dat is een goede zaak, zeker voor ons, speelsters. Dat geeft ons meer mogelijkheden, zowel individueel als als team. Er is op 10 jaar tijd veel veranderd in het vrouwenvoetbal, en meestal ten goede.” Al is er nog een groot verschil tussen de meestverdienende mannelijke voetballer (blijkbaar Mbappé met 129 miljoen euro per jaar) tegen over de best verdienende vrouwelijke voetballer (blijkbaar Samantha Kerr die in Chelsea speelt, jaarinkomen van circa 650.000 euro); dus een verhouding van ongeveer 1 tot 200. Een vermetele student probeerde het bedrag van Tessa’s inkomen te ontfutselen, maar kreeg alleen maar een innemende glimlach als antwoord.

Zo ook lag het prijzengeld van het jongste WK voor vrouwen met 30 miljoen euro substantieel lager dan de 440 miljoen die het WK in Qatar uitdeelt. Wim Lagae: “Uiteraard speelt ook hier het economische principe van vraag en aanbod. Maar vrouwenvoetbal zit echt in de lift, met vaak zeer aantrekkelijke matchen. Natuurlijk is er nog een grote inhaalbeweging nodig. Maar slimme sponsors spelen daar nu al op in. We kunnen het vrouwenvoetbal als een ‘ondergewaardeerd aandeel’ beschouwen. Wie er nu op inzet betaalt relatief weinig en behaalt een hoog rendement. In het wielrennen zien we dat al. SD Worx is nu één van de grootste wielersponsors in het vrouwenwielrennen geworden. Die hebben dat slim bekeken.” Lorin Parys beaamt dit en meldde dat ook de Pro League werk maakt van meer visibiliteit van het vrouwenvoetbal. Elke speeldag wordt er nu op tv ook een vrouwenwedstrijd uitgezonden. Tessa Wullaert apprecieert ten zeerste de grotere aandacht die het vrouwenvoetbal in de media krijgt.

En wie wordt er nu wereldkampioen in Qatar? Wanneer u dit leest, weet u het antwoord natuurlijk al lang. De meeste stemmen kreeg Argentinië, maar ook Brazilië, Frankrijk, Portugal en Nederland werden meermaals genoemd… en zelfs onze Rode Duivels, maar niet fanatiek. Benieuwd wie er gelijk heeft gekregen.

Fa Quix

Vlnr: Ruben Van Gucht, Lieve Verboven, Tessa Wullaert, Lorin Parys en Wim Lagae